Κρούτζεν, Πάουλ

(Paul Crutzen, Άμστερνταμ 1933 –). Ολλανδός μετεωρολόγος. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός και το 1961 προσελήφθη ως προγραμματιστής στο τμήμα μετεωρολογίας του πανεπιστημίου της Στοκχόλμης. Το 1963 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στα μαθηματικά, στη φυσική και στη μετεωρολογία στο ίδιο πανεπιστήμιο και το 1968 έλαβε τον διδακτορικό τίτλο του στη μετεωρολογία, με τη διατριβή του για την επιλογή των παραμέτρων στις ξηρές και υγρές φωτοχημικές θεωρίες για το όζον στη στρατόσφαιρα. Το 1973 έλαβε δεύτερο διδακτορικό τίτλο από το πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, με τη διατριβή του για τη φωτοχημεία του όζοντος στη στρατόσφαιρα και στην τροπόσφαιρα και τη μόλυνση της στρατόσφαιρας από τις αεροπορικές πτήσεις σε μεγάλα ύψη. Πραγματοποίησε επί σειρά ετών έρευνα της στρατοσφαιρικής χημείας στο μετεωρολογικό ινστιτούτο της Στοκχόλμης. Το 1974 άρχισε να εργάζεται στο Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικών Ερευνών των ΗΠΑ στο Κολοράντο και το 1980 μετέβη στη Γερμανία, αναλαμβάνοντας διευθυντής του τομέα ατμοσφαιρικής χημείας του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ. Από το 1987 άρχισε να διδάσκει σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Το 1995 μοιράστηκε με τους Μάριο Μολίνα και Σέρμαν Ρόουλαντ το βραβείο Νόμπελ χημείας, για το έργο τους στην ατμοσφαιρική χημεία και, ειδικότερα, στο ζήτημα του σχηματισμού και της αποσύνθεσης του όζοντος. Ο Ολλανδός νομπελίστας μετεωρολόγος Πάουλ Κρούτζεν (φωτ. ΑΠΕ).